پیرو نظر برادر عزیزم، عبدالحسین؛ مطلب زیر درباره نظر کلیه مراجع درباره قمه زنی آماده شده است. اما قبل از آن :
مدیر حوزه علمیه قم:
هیچ مرجع تقلیدی قمه زنی را جایز نمی داند.
رسا، سرویس سیاسی ـ مدیر حوزه علمیه قم، قم زنی را موجب وهن مذهب دانست و تصریح کرد: هیچ مرجع تقلید ی قمه زنی را جایز نمی‌داند.
قمهزنی آبروداری یا آبروریزی شیعه منتشر می‌شود
فرهنگ-خیمه:کتاب «قمه زنی آبروداری یا آبروریزی شیعه» نوشته محمود یزدانی تا پیش از فرا رسیدن ماه محرم از سوی موسسه انتشارات بوستان کتاب وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منتشر می شود.
شهید آیت الله مرتضی مطهری: «قمه زنی و بلند کردن طبل و شیپور از ارتدوکس های قفقاز به ایران سرایت کرد و چون روحیه مردم برای پذیرفتن آنها آمادگی داشت همچون برق در همه جا دوید.» - منبع: حوزه و روحانیت، ج 2، ص 173.
حال نظر مراجع را در این باره کامل ببینید:
حضرت آیت الله علی مشکینی: بعد التسلیم و التحیه امور مذکور فوق بنفسه در شرع اسلام مورد اشکال و بلکه بعضی از آنها ذاتا محرم است مسلمین باید از وارد کردن آنها در مراسم تعزی حضرت حسین علیه الصلاه و السلام که یکی از عبادات است جدا خودداری نمایند علاوه آنکه عزاداری آن حضرت عمل سیاسی است پس باید ازمخلوط شدن کارهایی که جنبه سیاسی آن را مخدوش و یا عنوان خرافیت و وهن اسلام می بخشد اجتناب نمود گذشته از اینها اعمال فوق مورد نهی مقام معظم ولایت امر مسلمین قرار گرفته و حکم معظم له واجب الاتباع است ... منبع: متن دستخط و متن عربی این فتوا در کتاب قمه زنی سنت یا بدعت، نوشته مهدی مسائلی، چاپ گلبن اصفهان، ص۱۷۹موجود است. (عکس متن اصلی فتوا)
فتوای آیت الله موسوی اردبیلی: چنانچه ضرر معتد به داشته باشد یا موجب وهن مذهب یا مؤمنین شود جایز نیست.
فتوای آیت الله صافی گلپایگانی: در موردی که موجب وهن مذهب شود از آن خودداری گردد.
منبع: مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، جلد 3، ص34 قمه زنی به علاوه ایشان در جای دیگری می فرمایند:اگر ضرر معتد به و تبعات منفی دیگر نداشته باشد جایز است.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی: باید از کارهایی که عزاداری را خدشه‌دار می‌کند اجتناب شود.
منبع: مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، جلد 3، ص34.
[روشن است که قمه زنی در حال حاضر تبعات منفی فراوانی از جمله وهن دین را در پی دارد. این فتوا وجه دیگری نیز دارد: اگر قمه زدن ضرر معتد به و یا تبعات منفی داشته باشد جایز نیست.]
فتوای آیه الله العظمی علامه امین عاملىقدس سره : قمهزنى و اعمالى دیگر از این قبیل در مراسم عزادارى حسینى به حکم عقل و شرع حرام است و زخمى ساختن سر، که نه سود دنیوى دارد و نه اجر اخروى، ایذاء نفس است که خود در شرع حرام است و در مقابل این عمل، شیعهى اهل بیت را در انظار مردم مورد تمسخر قرار داده و آنها را وحشى قلمداد مىکنند و شکى نیست که این اعمال ناشى از وساوس شیاطین بوده و موجب رضایتخدا و پیامبر و اهل بیت اطهار نیست و البته تغییر نام این اعمال در ماهیت و حکم شرعى آن که حرمت است، تغییرى نمىدهد. منبع: اعیان الشیعه، ج 10، ص 363 .
فتوای حضرت آیت الله العظمی سید محسن حکیم: فرزند ایشان شهید آیت الله سید محمدباقرحکیم نقل نموده‌اند که پدر بزرگوارشان دائماً می‌فرموند: «ان قضیة التطبیر هی غصة فی حلقومنا»: یعنی: «مسئلة قمهزنی، غصّه و اندوهی در گلوی ماست» منبع: قمه زنی سنت یا بدعت اثر مهدی مسائلی
فتوای حضرت آیت الله العظمی علامه سید محمد حسین فضل الله: " التطبیر حرام لکونه من مصادیق الإضرار بالبدن، وهو غیر جائز مطلقاً على رأینا، سواء أدى إلى التهلکة أو لم یؤد إلیها، وعندئذ فما دام محرماً فلا یمکن جعله من الشعائر الدینیة أو الحسینیة، ولا سیما إذا کان مسیئاً للمذهب، فسوف تشتد الحرمة وتتاکد. " یعنی:"قمه زنی حرام استچون از مصادیق ضرر رسانده به بدن می باشد. و آن از نظر ما مطلقا حرام است خواه به هلاکت و مرگ فرد منتهی شود خواه نشود . و چون که این عمل حرام است نمی توان ان را جزء شعائر حسینی یا شعائر دینی قرار داد. خصوصا زمانی که باعث زشتی و وهن مذهب (شیعه) گردد باعث می شود که حرمت ان تشدید و تاکید شود.
نظر علمی علامه شهید ایه الله مرتضی مطهری: به نظرم قمه زنی در شرایط فعلی هیچ دلیل عقلی و نقلی بر آن نداریم و یکی از مصادیق بارز تحریف محسوب می گردد و حداقل اینکه در زمان فعلی باعث زیر سوال رفتن تشیع می گردد ….از برنامه هایی که هیچ ارتباطی با اهداف امام حسین(ع) ندارد، تیغ، قمه و قفل زدن است. قمه زدن هم همین طور است این کار، کار غلطی است. یک عده قمه ها را بگیرند، به سرهای خودشان بزنند و خون ها را بریزند که که چه شود؟ کجای این حرکت، عزاداری است.
منبع: حوزه و روحانیت، ج 2، ص 173.
استاد در مورد تاریخچه قمه زنی می فرماید: «قمه زنی و بلند کردن طبل و شیپور از ارتدوکس های قفقاز به ایران سرایت کرد و چون روحیه مردم برای پذیرفتن آنها آمادگی داشت همچون برق در همه جا دوید.»
منبع:جاذبه و دافعه علی(ع)، ص 165
آیه الله علامه سید مرتضی عسگری، محقق تاریخ اسلام و حدیث‌شناس شهیر شیعه، در عین حال که از گستره خدمات علمی و اجتماعی برخوردار بود، هرگز از لزوم بیداری سیاسی غافل نبود. از جمله ویژگی‌های بارز علامه عسگری روحیه خرافه‌زدایی از دین بود که در این راه کوشش‌های گسترده‌ای برای دور کردن عادات واندیشه‌های منحرف از دامن اسلام نمود. وی از جمله کسانی بود که قمه زنی را رفتاری خارج از اسلام عنوان و در راه تبیین این موضع کوشش کرد. منبع: قمه زنی سنت یا بدعت اثر مهدی مسائلی
حضرت آیه الله العظمی سید کاظم حائری: [اولا:] ما شاهد آنیم که قمه زنی و بعض اعمال شبیه به ان ذاتا موجب تخریب وجهه اسلام و تشیع گشته اند و دشمنان کافر نیز در زمان حاضر برای آسیب وارد کردن به ما بر این گونه اعمال تکیه نموده تا دین ما را دین خرافه و وحشی گری معرفی نمایند.
ثانیا: چه ما چنین دیدی را نسبت به قمه زنی به دست آورده باشیم یا نه، باید از اوامر ولی امر مسلمین حضرت ایه الله خامنه ای حفظه الله، در این مورد اطاعت کنیم؛ زیرا ایشان در این مورد موضع گیری صریح و روشنی نموده و دیگر هیچ گونه عذری را برای مخالفت باقی نمی گذارند و بر تمامی مسلمین واجب است که از دستورات ایشان اطاعت نمایند چه کسانی که با ایشان در فتوا هم نظرند ویا از ایشان تقلید می کنند و چه کسانی که در این فتوا با ایشان هم نظر نبوده و یا از کس دیگری تقلید می نمایند. در هر صورت بر همه مسلمین واجب است از ایشان از حیث ولی امر بودنشان اطاعت کنند.
منبع: شعائر الحسینیه بین الوعی والخرافه، ص145.متن عربی این فتوا در کتاب قمه زنی سنت یا بدعت، نوشته مهدی مسائلی، چاپ گلبن اصفهان، ص162 موجود است.
حضرت آیه الله احمد جنتی: برماست که عزت شیعه را حفظ کنیم. آنچه بهانه به دست دشمن دهد و مایه وهن پیروان علی علیه السلام گردد، گناه است. اطاعت از مقام ولایت نیز واجب است. قدرت ولی امر مسلمین باید حفظ شود تا اسلام عزیز بماند. 8/3/1374 منبع: اصل دستخط این فتوا در کتاب قمه زنی سنت یا بدعت، نوشته مهدی مسائلی، چاپ گلبن اصفهان، ص182 موجود است
حضرت آیه الله علی اکبر مسعودی: اوامر ولی فقیه لازم الاتباع و احکام صادره واجب الاطاعه می باشد؛ لذا بر مومنین واجب است از امور مذکوره جدا خودداری کنند. 27 ذی الحجه 1415 منبع: اصل دستخط این فتوا در کتاب قمه زنی سنت یا بدعت، نوشته مهدی مسائلی، چاپ گلبن اصفهان، ص183 موجود است.
آیه الله سید احمد علم‌الهدی: قمهزنی در ایام محرم و صفر موجب وهن دین مبین اسلام شده و بنا به فرمایشات و فتوای صریح رهبر معظم انقلاب چون قمهزنی موجب وهن در اسلام شده و یا سبب احتمال معرفی دین اسلام به عنوان دین خشونت در جهان می‌شود، حرام است.دشمنان اسلام از طرق مختلف سعی می‌کنند مسایل خرافی را در دین مبین اسلام ترویج دهند. نباید با انجام اقداماتی مانند قمهزنی در ماه محرم مسایل انحرافی را در دین اسلام افزایش داد.
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی: ۸/۱۱/۱۳۸۵
و همچنین:
عاشورا تامین کننده حیات ملت ایران و نقطه شور و شعور ما است. در طول تاریخ جریان های بیدادگر و ستمگر که شور حسینی مردم را در عاشورا بر خلاف مصالح خود می دیدند در صد براندازی این جریان بر آمدند که تاکنون موفق نشدند و هر ساله بر این شعائر و شور حسینی افزوده می شود. امروزه استکبار بعد از ناکامی در براندازی شور عاشورایی طی ضرب العجلی که تا سال 2010 اعلام کرده اند در صدد بی محتوا کردن مراسم عاشورا و قطع ارتباط مرجعیت دینی از دیگاه مردم نسبت به عاشورا است و می خواهد با بدعتهایی که در این مراسم قرار می دهد، جریانهای وهابی را بر علیه شیعه تحریک کرده و با تکفیر شیعه جنگ مذهبی درونی به وجود آورد. هر عملی که در تولید شور حسینی نقش داشته باشد عمل مباح است و ثواب دارد ولی امروز قمه زدن صورت دیگری پیدا کرده و دشمنان از آن به عنوان دلیل مستند حاکم بودن نظام خشونت در ایران و اینکه اسلام دین خشونت است، استفاده می کنند. با استناد به فرموده امام سجاد (ع)، هر عمل مباحی که موجب وهن اسلام بشود حرام است و امروزه قمه زدن سند افرادی مثل پاپ می باشد تا خشونت را به اسلام و شخص پیامبر نسبت دهند. امام حسین (ع) عاشق عاقل می خواهد و حضرت در کربلا یک دیوانه نیاورد و عاشقی که نفهمیده و نسنجیده امام حسین (ع) را براندازی کند از صد یزید و عمر سعد ضررش بیشتر است.فتواهای آورده شده در شب نامه در خصوص قمه زدن مربوط به سالهای گذشته است و امروز که ولایت مقام معظم رهبری را تمام مراجع پذیرفته اند باید به فتوای رهبر که قمه زدن را به طور صریح حرام اعلام کرده اند، عمل کنیم.
آیت‌الله شبستری امام جمعه تبریز: قمه زنی در روز عاشورا بنا به احکام اولیه و ثانویه در اسلام مذموم است و موجب وهن مذهب تشیع می شود و از این نظر نباید توسط مومنان انجام شود.هرگونه ایذا ، قمه زنی و جاری کردن خون از بدن بنا به احکام روشن اسلامی حرام و موجب وهن شیعه توسط دشمنان و وهابیون است و از این نظر نیز فعلی ضد دین و بدعت می باشد. هرعبادت یا مستحبی فقط از ناحیه دین مباح و پذیرفتنی است و گرنه بدعت و حرام تلقی می‌شود، قمهزنی و برخی اعمال غیر معمول در عزاداری ها از این نظر که از ناحیه دین تکلیف نشده است موجب بدعت می‌شود و در آن صورت اساسا حرام و ضد دین تلقی می‌شود. در این رابطه هرگونه قمهزنی ، خون ریزی و اضرار به بدن حرمت داشته و از اساس مورد خواست دین نیست و لازم است مومنان از انجام آن خودداری کنند. در شرایط کنونی دشمنان اسلام در صدد بهره‌برداری منفی تبلیغی از برخی حرکت‌های انجام یافته در عزاداری‌ها هستند، برخی حرکت‌های معمول در عزاداری ها ، حتی علی‌رغم خلوص نیت در عاملان آنها ممکن است در ظاهر وحشیت تلقی شده و موجب وهن مذهب جعفری گردد و لذا باید از انجام آنها خودداری شود. با تاکید بر حفظ آرامش و متانت مومنان در دستجات و مجالس سوگواری امام سوم شیعیان خواستار اجتناب آنان از هرگونه اقدامی می باشم که ابزار یا موجب سوژه منفی بدست وهابیون علیه شیعیان در این مقطع حساس گردد .
حضرت آیت الله ملکوتی حفظه الله: عزاداری حضرت سید الشهداء سبط رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم باید لایق و شایسته به آن امام بزرگوار باشد و موجب وهن و تضعیف اسلام ومذهب تشیع نباشد بلکه مثل قیام آن حضرت باعث بقاء و عزت اسلام و مسلمانان بوده و عاریو منزه از هرگونه بدعت و خرافات باشد.
پویا جان ابتدا بگویم من بسیار از این تعابیر که شما بردید و فرهنگ مردم را با این الفاظ بکار بردید بسیار ناراحت شدم و اصلا فکر نمی کردم در یک بحث کاملا دوستانه همچین الفاظی را ببینم
پویا جان چرا جواب پیشین را ندادی؟ در هند و لبنان چرا تشیع رو به پیشرفت با تعابیر شما بایستی رو به کاستن بود
اولا در نظر آیت الله سیستانی دست برده شده و نظر شخصی نویسنده بهش اضافه شده که این کار ناشایستی است
لیست کامل حدود 190-200 نفر از علما در حقیقت مظلوم هست
شما با خط قرمز نوشتید هیچ یک از علما فتوای بر حلیت ندادند که این حرف شما تهمت بسیار ناپسندی است و امیدوارم از این کارتون توبه کنید
شما به راحتی می توانید به سایت آقایان صادق روحانی و صادق شیرازی ایمیل بزنید و از ایشان استفتا کنید سپس تهمت بزنید که هیچ یک از علما فتوای بر حلیت ندادند
لطفا به فرهنگ مردم توهین نکنید شما هنوز نمی توانید به فرهنگ مردم احترام بزارید و از الفاظ ناشایستی استفاده می کنید
هر وقت توانستید در یک بحث بدون توهین به فرهنگ مردم به بحث بپردازید بگویید من با شما بحث کنم البته قول دهید که دیگر تهمت هم نزنید
اجازه دهید جواب این سوال را در قالب خاطره ای از حجت الاسلام قرائتی ببینیم: «در یکی از شهرها با وجود توصیه های مبلغین بزرگوار مبنی بر پرهیز از قمه زنی، مردم به خاطر اعتقادات خود دست بر نمی داشتند. به ما گفتند به آنجا برویم و آنها را از این کار باز داریم. ایام ماه محرم بود و چون اعلام کرده بودند فلانی می آید و مردم ما را در تلویزیون دیده بودند، در مسجد جمع شدند وقتی وارد شدم گفتند: آقای قرائتی! آمده ای برای قمه زنی بگویی؟ گفتم: شغل من چیست؟ گفتند: تو معلم قرآن هستی. گفتم: به عنوان معلم قرآن قبولم دارید؟ گفتند: بله! قبولت داریم؛ ولی حرفی از قمه نزنی! فقط قرآن بگو! من روی تخته نوشتم:
(بسم الله الرحمن الرحیم)
(یا ایها الذین امنوا لا تقولوا راعنا و قولوا انظرنا و اسمعوا و للکافرین عذاب الیم )
ای کسانی که ایمان آورده اید! نگویید: «راعِنا»؛ بلکه بگویید: «انظرنا»
«راعنا را هم می شود از ریشه «رَعَیَ» گرفت و هم از ریشه «رَعَنَ». اگر از «رعی» گرفته شود به معنای «مراعات ما را بکن» است، ولی اگر از ریشه «رعن» گرفته شود، رعونت به معنای خر کردن است و «راعنا» یعنی «خرمان کن!»
وقتی که مسلمانان می گفتند: «راعنا»، هدفشان مقدس بود و معنای «مراعاتمان کن» را اراده می کردند، ولی یهودی ها از این کلمه استفاده کرده و گفتند: مسلمانها به پیغمبرشان می گویند: خرمان کن! در اینجا آیه نازل شد که:
(یا ایها الذین آمنوا لا تقولوا راعِنا و قولوا انظرنا)
«ای کسانی که ایمان آورده اید، «راعنا» نگویید بلکه «انظرنا» بگویید».
یعنی کلمه ای را که دشمن از آن سوء استفاده می کند به کار نبرید. بعد از اینکه این آیه را تفسیر کردم، گفتم: شما که قمه می زنید هدفتان مقدس است و به عشق امام حسین (ع) این کار را می کنید. این کار امروز شما، مثل همان «راعنا» گفتنِ مسلمانان صدر اسلام است که دشمن از آن سوء استفاده می کرد و قرآن کریم با آیه مورد بحث به مسلمانان آن روز و امروز هشدار می دهد که از هر کاری که دشمن از آن سوء استفاده می کند پرهیز کنید.
می گویند مراجع تقلید گفته اند قمه زدن جایز است... مراجع قدیم اجازه دادند، ولی شما می دانید تلویزیون اروپا دوازده بار قمه زدن ایرانی ها را نشان داده و بعد یک دکتر روانشناس آنجا نشسته، گفته: شیعه ها یک مَرَضی دارند نظیرخودکشی؛ خودشان را آزار می دهند. شیعه ها یک مرض روانی دارند به نام خودآزاری؛ و اروپا به شیعه خندیده!
شما باید این طور سئوال کنید: «ای مراجع تقلید! اجازه می دهید جوری عزاداری کنیم که اروپا به شیعه بخندد؟!» هیچ مرجعی اجازه نمی دهد. سوال شما اشتباه بوده است؛ سوال کرده اید: اجازه می دهید در عزای امام حسین (ع) چند قطره خون بریزد؟ گفته اند: جایز است.
شما بگویید: اجازه می دهید جوری عزاداری کنیم که اروپا به شیعه بخندد؟ هیچ مرجعی اجازه چنین کاری را نمی دهد.
* درست است که جمعی از بزرگان فقهای پیشین (قدّس الله اسرارهم) اجازه بعضی از این امور را در عصرخود - به دلایل خاصّی - داده اند، ولی آنها هم اگر در عصر ما و شرایط زمان مان بودند به یقین طور دیگری فتوا می دادند.
درباره نقش «تغییر شرایط زمان و مکان» در «تغییر حکم مسائل شرعی» دیدگاه حضرت امام (رحمه الله) جالب توجه است:
*زمان و مکان دو عنصر تعیین کننده در اجتهادند. مسئله ای که در قدیم دارای حکمی بوده است، به ظاهر همان مسئله در روابط حاکم بر سیاست و اجتماع و اقتصاد یک نظام، ممکن است حکم جدیدی پیدا کند؛ بدان معنا که با شناخت دقیق روابط اقتصادی و اجتماعی و سیاسی، همان موضوع اوّل که از نظر ظاهر با قدیم فرقی نکرده است، واقعاً موضوع جدیدی شده است، که قهراً حکم جدیدی می طلبد. مجتهد باید به مسائل زمان خود احاطه داشته باشد...»
ممنون از این پاسخ کامل و اهمیتی که براتون داشته
موافقم که نحوه عزاداری ما نباید موجب تضعیف ارزشهای والای اسلام گردد
وظیفه ما این است که داشته های خود را با دیگران تقسیم کنیم تا علم و سواد عمومی ارتقا پیدا کند. ممنون از شما.
سلام خوبی مرسی از مطالب خوبت .قالب وبلاگت هم زیباست در خدمتت هستم خواستی به منم سر بزن
سلام خدمت از ماست.
و من الله توفیق